Vijftig jaar

Op 1 juli van dit jaar is het vijftig jaar geleden dat mijn loopbaan bij de politie Amsterdam begon. Na een strenge selectie, een medische en psychologische keuring en een uitgebreid antecedentenonderzoek mocht ik aan de opleiding beginnen.

Mijn keuze voor de politie was niet door ideologische overtuigingen ingegeven. Ik had zeker niet de intentie de wereld te verbeteren. Sterker nog ik had er als provinciaal geen idee wat er van een politieman in de grote stad verwacht werd. Nee bij mij was het ingegeven door de militaire dienstplicht. In die tijd was het zo dat als je tot je 27e bij de politie werkte, je vrijgesteld werd van dienstplicht. En dat wilde ik, vrijgesteld worden van achttien of vierentwintig maanden verplicht allemaal dingen doen waarvan je op voorhand al wist dat je ze niet leuk zou vinden.

Nee ik was geen pacifist. Op de technische school had ik elektrotechniek (C-stroom) gedaan. Daarna nog mijn tweede en eerste monteurs diploma gehaald (werkend leren) en ik wilde graag verder in de elektronica. Bij de Koninklijke Luchtmacht kon je daar een goede opleiding in krijgen. Moest je je wel voor zes jaar als Kort Verband Vrijwilliger (KVV-er) verbinden aan defensie. 

Na drie dagen keuren, testen, gesprekken voeren op de vliegbasis Gilze Rijen besloot men mij niet aan te nemen. Ik was hevig teleurgesteld en dat was voor mij ook het moment dat ik besloot niet verplicht in dienst te willen. Om dat te voorkomen waren er in die tijd een aantal mogelijkheden. Als kostwinner kon je vrijgesteld worden van de dienstplicht, als je in de bouw werkte of in het onderwijs kon dat ook. Maar dat was of deed ik allemaal niet dus bleef de politie over. Bij de politie werkend hoefde je niet in dienst. Moest je het wel tot je 27e levensjaar volhouden. Deed je dat niet mocht je alsnog je dienstplicht vervullen.

Dat kon je natuurlijk niet zo in je handgeschreven sollicitatiebrief zetten. Ja, begin jaren 70 van de vorige eeuw kon je nog niet solliciteren door een bon uit de televisiegids in te vullen. Dat kwam later. Bij mijn 40-jarig ambtsjubileum heeft mijn toenmalige chef de sollicitatiebrief uit mijn dossier gehaald en tot groot vermaak van het select uitgenodigde gezelschap voorgelezen. 

Wat kon ik als 18-jarige al een hoop onzin op één A4-tje kwijt. De rest is geschiedenis. Na een dagje testen in de aula op de vierde verdieping van het hoofdbureau aan de Elandsgracht en een beperkte medische keuring was ik als enige van de 28 sollicitanten van die dag “over”. Als ik het zeer uitvoerige antecedentenonderzoek zou doorstaan wilde men wel met mij verder.

Geen idee wat dat antecedentenonderzoek precies inhield. In de weken of maanden die volgden werd mijn leven, leren en werken van alle kanten bekeken. Werkgevers, onderwijzers, leerkrachten, collega’s, vrienden, ouders, ooms- en tantes, allemaal werden ze bezocht en bevraagd over mijn karakter. Was ik wel altijd braaf geweest. Had ik de goede werkhouding en wat al niet meer. 

Nadat ik ook deze proef had doorstaan werd ik aangenomen en mocht ik op 1 juli 1972 aan de opleiding beginnen. De opleiding was in die tijd nog nagenoeg volledig theoretisch. Veel wetten en wetsartikelen uit het hoofd leren, praktisch politieoptreden en schietles. En dat alles intern op de school en het internaat aan de Sloterweg 700 in Amsterdam. In het theoretische deel zat veel ballast. Dat wist ik toen nog niet maar de Vogelwet en de Jachtwet heb ik nooit in de praktijk hoeven gebruiken. 

Na een jaar theorie vier maanden verplicht naar de Mobiele Eenheid. Een maand opleiding/oefenen en drie maanden “paraat”.  Daarna de eerste echte stappen in de praktijk. Aan de hand van een mentor drie maanden aan één van de drie opleidingsposthuizen. In mijn geval het later afgebrande posthuis aan het Van Beuningenplein in de Staatsliedenbuurt. 

Ik heb het tot mijn 27e volgehouden en hoefde mijn dienstplicht dus niet te vervullen. Na ruim 44 jaar ben ik inmiddels bijna 6 jaar met (pre-)pensioen en kijk ik terug op een geweldige tijd bij de politie in Amsterdam. Veel, heel veel gezien en geleerd in die tijd. Op verschillende afdelingen gewerkt met heel veel fijne collega’s. Leuke en minder leuke dingen meegemaakt. Gelachen en gehuild met en om collega’s die soms vrienden werden. Het heeft me gemaakt wie ik nu ben.

Als ik nu weer moest kiezen tussen de dienstplicht en de politie, zou ik weer dezelfde keuze gemaakt hebben als 50 jaar geleden.