Verlangen

Naarmate je ouder wordt zal het wel vaker gebeuren: Terugdenken, herinneringen ophalen, achterom kijken. De weg achter je is immers langer dan die voor je. 

Ik moest vandaag ineens denken aan mijn vroegste jeugd. Wij woonden in een doodlopende straat in het rijke Heemstede. Zelf waren we niet rijk in de zin dat we veel geld hadden maar geluk zit hem in de kleine dingen. En die waren er genoeg. 

Wij woonden op een kleine bovenwoning met twee slaapkamers en een zolder. Daar woonden we met z’n vijven, mijn moeder, twee broers en zus. De drie jongens sliepen op zolder, mijn moeder en zus hadden een eigen slaapkamer. Wij wisten niet beter. Anno 2021 is het bijna ondenkbaar dat kinderen niet allemaal een eigen kamer hebben. 

Het leven was eenvoudig. Wij waren lid van de gereformeerde kerk en dan ga je op de gereformeerde padvinderij, de gereformeerde jongens of meisjesclub en natuurlijk naar een gereformeerde school. Mijn moeder deed haar boodschappen het liefst zoveel mogelijk bij leden van dezelfde kerk, we waren lid van de NCRV en de vrienden waren uiteraard ook lid van dezelfde kerk.

Redelijk overzichtelijk dus. Zo ook de dag-en weekindeling. ‘S-morgens op tijd uit bed, aankleden, gezamenlijk ontbijten, lopend of op de fiets naar school (weer of geen weer), tussen de middag naar huis waar de warme maaltijd werd genuttigd, en dan weer lopend of op de fiets naar school. Tot een uur of vier naar school en dan weer naar huis of bij een vriendje spelen. 

En dat zes dagen in de week want ik ben al zo oud dat ik ook op zaterdag nog naar school moest. Op zaterdag en woensdag waren we wel in de middag vrij van school. Wat we op woensdagmiddagen deden kan ik mij niet meer zo goed herinneren maar het zal wel veel buiten spelen geweest zijn. Er waren nog nauwelijks auto's en de straat was dus van ons. In de buurt waar ik opgroeide waren bijna tweehonderd kinderen in de lagere school leeftijd dus er was altijd wel iets te doen buiten. Priktollen, bussietrap, verstoppertje en in de winter sneeuwballen gooien en natuurlijk schaatsen. Als ik dan om welke reden ook naar huis moest komen had mijn moeder een goed herkenbare lokroep: "Tjoeroe" galmde het dan door de buurt en verder want het stemgeluid van mijn moeder mocht er wezen. 

Op zaterdagmiddag ging ik naar de gereformeerde padvinderij. Speuren, hutten bouwen, leren knopen en wat al niet meer in het Groenendaalse bos dat ik destijds op mijn duimpje kende. Alle paadjes, bijzondere bomen, bramenstruiken, ik kende de weg. Die bramen werden op enig moment door ons geplukt. Als het een beetje tegen zat allemaal wondjes op je handen want een bramenstruik is niet echt kindvriendelijk. Mijn moeder maakte daar dan heerlijke jam van. Na de broodmaaltijd de pyjama aan en rond een uur of zeven naar bed. Televisie hadden we niet, telefoon ook niet en alle andere moderne geneugten zoals een computer, internet en wat al niet meer moesten nog worden uitgevonden.

Op maandag werd er gewassen. Ik kan mij nog de enorme ketels wasgoed op het gasstel in de eenvoudige keuken nog goed herinneren. Op zaterdag werden de meeste boodschappen gedaan en op zondag naar de kerk. Een gereformeerde kerkdienst duurde in die jaren zeker anderhalf uur. Voor een kind een hele lange zit. Ik weet dat ik tijdens die lange zit de lampen in de kerk probeerde te tellen maar steeds weer in de war raakte. Ook vond ik het grote kerkorgel wel erg interessant. Ik keek hoe de organist met handen en voeten het orgel bespeelde. Na de kerkdienst heel vaak naar de algemene begraafplaats waar mijn vader begraven was. Het graf is na tien jaar, ik was toen zestien jaar, geruimd. 

De jeugd van nu kan zich nauwelijks voorstellen hoe knus het allemaal was. Zoals gezegd we waren niet rijk maar ik heb als kind nooit het gevoel gehad dat ik iets te kort kwam. Dat was, weet ik nu, vooral te danken aan de inzet, vindingrijkheid, moed en doorzettingsvermogen van mijn moeder die het echt niet makkelijk moet hebben gehad. Vier kinderen alleen opvoeden Anno 2021 geen eenvoudige opgaven maar in de jaren vijftig/zestig nog zwaarder. 

Ik kijk terug op een gelukkige jeugd. Daar ben ik mijn moeder veel dank voor verschuldigd. Soms verlang ik naar die eenvoud terug.